Υπάρχουν αρκετά είδη αλλεργικής επιπεφυκίτιδας από κάποια πολύ απλή έως και πιο σοβαρή μορφή που απειλεί τον οφθαλμό Η έγκυρη διάγνωση και θεραπεία  παίζει σημαντικό ρόλο στην υγειά της όρασής μας.

Οι αλλεργίες είναι αρκετά συχνό αίτιο επίσκεψης στο οφθαλμολογικό ιατρείο περίπου 15% των ασθενών.

Τι είναι αλλεργία και τι η αλλεργική επιπεφυκίτιδα.

Αλλεργία είναι η παθολογική κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός μας αντιδρά υπερβολικά απέναντι σ ένα αλλεργιογόνο(όπως τα ψάρια , αυγά , φάρμακα π.χ πενικιλίνη , θαλασσινά )  και στην ουσία επιτίθεται με τις ουσίες που παράγονται από το αίμα στον ίδιο.

Όσον αφορά τον Επιπεφυκότα είναι ένας λεπτός ημιδιαφανής βλεννογόνος που καλύπτει την πίσω επιφάνεια των βλεφάρων και την εμπρός επιφάνεια του σκληρού χιτώνα (του «άσπρου» του ματιού). Όταν τα αλλεργιογόνα στα οποία έχει ευαισθητοποιηθεί το αλλεργικό άτομο έρθουν σε επαφή με τον επιπεφυκότα, προκαλείται μια αλλεργική αντίδραση, με αποτέλεσμα την φλεγμονή του επιπεφυκότα, η οποία καλείται αλλεργική επιπεφυκίτιδα.

Συμπτώματα της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας

Τα συμπτώματα της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας οφείλονται στην απελευθέρωση ισταμίνης και άλλων δραστικών ουσιών από κύτταρα του επιπεφυκότα και είναι χαρακτηριστικά.

Φαγούρα

Κόκκινα μάτια

Δάκρυσμα

Κάψιμο

Οίδημα βλεφάρων

Οίδημα Επιπεφυκότα (τα μάτια φαίνονται σαν να γυαλίζουν).

Υπάρχουν 7 τύποι (μορφές) αλλεργικής επιπεφυκίτιδας, που κυμαίνονται από ήπια μέχρι σοβαρή.

Η οξεία αλλεργική επιπεφυκίτιδα, η εποχιακή αλλεργική επιπεφυκίτιδα, η ολοετής αλλεργική επιπεφυκίτιδα και η αλλεργική επιπεφυκίτιδα από επαφή, είναι οι πιο συχνοί τύποι αλλεργικής επιπεφυκίτιδας. Τα συμπτώματα τους είναι συνήθως μικρής έντασης και η σημαντικότητα τους, έγκειται περισσότερο στην συχνότητα παρά στη σοβαρότητά τους.

Η εαρινή κερατοεπιπεφυκίτιδα και η ατοπική κερατοεπιπεφυκίτιδα είναι δύο πιο σπάνιοι, αλλά πιο σοβαροί τύποι αλλεργικών επιπεφυκίτιδων, οι οποίες μπορούν να απειλήσουν την όραση του ασθενούς. Τα συμπτώματα τους είναι σοβαρά, επηρεάζουν τον ασθενή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και ενδεχομένως να επιτείνονται εποχιακά.

Η γιγαντοθηλαία επιπεφυκίτιδα είναι μια ήπια αλλεργική επιπεφυκίτιδα που παρατηρείται σε χρήστες φακών επαφής και υποχωρεί με την διακοπή της χρήσης των φακών επαφής.

 

Η οξεία αλλεργική επιπεφυκίτιδα χαρακτηρίζεται από αιφνίδια έναρξη, με κνησμό, οίδημα των βλεφάρων και οίδημα του επιπεφυκότα. Για να προκληθεί η αλλεργική αντίδραση, πρέπει να προηγηθεί επαφή του επιπεφυκότα με αλλεργιογόνο στο οποίο είναι ευαισθητοποιημένος ο οφθαλμός. Διαρκεί για λίγο, όσο δηλαδή υπάρχει επαφή του οφθαλμού με το αλλεργιογόνο.

 

Η εποχιακή αλλεργική επιπεφυκίτιδα είναι η συνηθέστερη μορφή αλλεργικής επιπεφυκίτιδας και αντιπροσωπεύει περίπου το 50% των περιπτώσεων αλλεργικής επιπεφυκίτιδας. Προκαλείται από αντίδραση στην έκθεση σε αντιγόνα (γύρη, φυτά κλπ), τα οποία εμφανίζονται πιο συχνά την άνοιξη και το καλοκαίρι.

 

Η ολοετής αλλεργική επιπεφυκίτιδα προκαλεί τα ίδια (αλλά ηπιότερα) συμπτώματα με την εποχιακή αλλεργική επιπεφυκίτιδα, αλλά επηρεάζει τους ασθενείς καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Προκαλείται από την χρόνια έκθεση σε αλλεργιογόνα που μεταφέρονται με τον αέρα των εσωτερικών χώρων, όπως τα ακάρεα της οικιακής σκόνης (ζωύφια που ζουν στα στρώματα, μαξιλάρια κλπ), το τρίχωμα των κατοικίδιων ζώων, τα πούπουλα και οι μύκητες.

 

Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα από επαφή οφείλεται σε αντίδραση υπερευαισθησίας σε διάφορες ουσίες που έρχονται σε επαφή με την οφθαλμική επιφάνεια.

 

Διάγνωση της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας

Η διάγνωση βασίζεται ουσιαστικά στο ιστορικό του ασθενή και στα συμπτώματα. Μπορούμε να πούμε ότι χωρίς φαγούρα δεν υπάρχει αλλεργία και αν υπάρχει φαγούρα τότε είναι οπωσδήποτε αλλεργία. Η διαπίστωση του αλλεργιογόνου με ειδικές εξετάσεις έχει νόημα γιατί αν το γνωρίζουμε μπορούμε να το αποφύγουμε ή να το εξαφανίσουμε από τη ζωή μας

.
Θεραπεία της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας

Η πιο ουσιαστική παρέμβαση στην αλλεργική επιπεφυκίτιδα είναι η αποφυγή του αλλεργιογόνου. Τις μέρες με ισχυρό άνεμο που γύρη μεταφέρεται παντού ή τις μέρες με νέφος οι ασθενείς θα πρέπει να αποφεύγουν την έξοδο από το σπίτι ή να φορούν προστατευτικά γυαλιά. Ο καλός και καθημερινός αερισμός της κατοικίας, των ρούχων και των κλινοσκεπασμάτων, η απομάκρυνση παλιών επίπλων, η αποφυγή μοκέτας  και η παραμονή των ζώων εκτός σπιτιού είναι επίσης καθοριστικοί παράγοντες πρόληψης.

 Ανακούφιση από τα συμπτώματα προσφέρουν συχνά:

Κρύες κομπρέσες, τεχνητά δάκρυα και καλό πλύσιμο με κρύο νερό.

Αντι-ισταμινικά κολλύρια.

Κορτιζονούχα κολλύρια.

Μονιμότερη αντιμετώπιση και πρόληψη κρίσεων μπορεί να προσφέρουν

Κολλύρια που σταθεροποιούν τα κύτταρα που ελευθερώνουν τις ουσίες της φλεγμονής (σιτευτικά κύτταρα ή mast-cells). Η χορήγηση των κολλυρίων αυτών πρέπει να ξεκινά πριν την έλευση της εποχής της

αλλεργίας και να συνεχίζεται για όλο το διάστημα που διαρκεί.

Φάρμακα από το στόμα (αντι-ισταμινικά) δεν φαίνεται να αποδίδουν και πολλές φορές επιδεινώνουν τα συμπτώματα. Η απευαισθητοποίηση μικρή μόνο θεραπευτική αξία έχει στις αλλεργικές επιπεφυκίτιδες.